To pierwsza oficjalna analiza Ministerstwa Finansów w tej sprawie. Wcześniejsze szacunki samorządów i instytucji zewnętrznych były bardzo rozbieżne i mówiły o kilkudziesięciu lub nawet kilkuset gminach, które nie będą mogły uchwalić budżetu ze względu na rygor art. 242 i art. 243 ustawy o finansach publicznych (uofp). Ministerstwo nie podało jednak, których dokładnie gmin dotyczy ten problem.
– Tym razem powściągliwość resortu jest pewnym atutem. Podejrzewam, co by się działo w tych jednostkach, szczególnie w miastach, po opublikowaniu listy. Opozycja miałaby ogromną pożywkę – komentował podczas konferencji organizacji samorządowych Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich.
Tym bardziej że są to nadal szacunki. Ministerstwo Finansów zanalizowało wyniki z dwóch ostatnich lat i wykonało projekcję wyników samorządów po III kwartale tego roku. Być może dla kilku jest jeszcze szansa na ratunek. Tymczasem w opinii Ryszarda Grobelnego, prezydenta Poznania, ustalenia resortu i tak są zbyt optymistyczne. W WPF-ach, które były podstawą analizy, przeszacowane są, jego zdaniem, plany w zakresie dochodów bieżących JST, np. dochody z PIT-u, na co wskazuje już wykonanie po pierwszych czterech miesiącach. Również w zakresie wydatków bieżących część JST wykazała nadmierny optymizm w ich redukowaniu, np. w oświacie czy utrzymaniu dróg (aż o 25 proc). Jak przypomniał Grobelny część JST co prawda restrukturyzuje zadłużenie, ale dochodzą nowe zagrożenia, np. zbyt niskie opłaty za odpady komunalne.
Poza tym, zdaniem przedstawicieli JST, art. 243 uofp jest w całości bublem. Nowy wskaźnik miał za zadanie urealnić możliwości zadłużania się samorządów. Te, które mają większe możliwości, miały mieć wyższe indywidualne wskaźniki. – Nie wiadomo jednak, po co do ustawy wpisano tak daleko idące sankcje – denerwuje się Andrzej Porawski. Zamiast zakazu dalszego zadłużania wprowadzono niemożność uchwalenia budżetu. Sytuacja jest absurdalna, bo zdaniem przedstawicieli regionalnych izb obrachunkowych także izby nie będą miały prawa do ustalenia budżetu w przypadku niespełnienia przez gminę wskaźników.
W kolejnym, 13 numerze Wspólnoty Mateusz Klupczyński przedstawi swoją prognozę dotyczącą zadłużenia samorządów, która jego zdaniem jest bardziej realna od tej prezentowanej przez Ministerstwo Finansów. Jest też dużo mniej "optymistyczna".
