3XTAK dla modernizacji powiatów

Chociaż system samorządowy w Polsce jest stabilny to wymaga modernizacji i reform. W niektórych  aspektach potrzebny jest też powrót do idei, które były obecne przy powoływaniu kolejnych szczebli samorządu, a które zostały porzucone. Takie są wnioski z konferencji z okazji 15 lat usamorządowienia wspólnot powiatowych, która odbyła się 18 lutego w Sejmie.

Zebrani wskazali też na zagrożenia samorządu. Zdaniem prof. Ireny Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich nie tylko w systemach totalitarnych może nastąpić zanik samorządu. Także demokrację mogą zdominować tendencje technokratyczne, które wyżej od idei samorządności mogą postawić np. oszczędności, czy skuteczność zarządzania.

Prezes Związku Powiatów Marek Tramś, starosta polkowicki zwrócił uwagę na oskubywanie samorządu powiatowego z instytucji, które z założenia miały mieć zasięg powiatowy lub być wręcz elementem administracji zespolonej w powiecie. – W ostatnich latach, pod wpływem coraz silniejszych interesów resortowych, kolejne służby były wyłączane z powiatowego zespolenia – mówił Tramś.

Z zespolenia w powiecie całkowicie wyłączono policję oraz inspekcje weterynaryjną, a inne służby jak Inspekcja Sanitarno–Epidemiologiczna mają pośredni status. Z przedstawionej analizy wynikało też, że w wielu powiatach służby te po wyłączeniu z zespolenia znikają. Na 380 powiatów i miast na prawach:

W niektórych przypadkach obsługę z zakresu tych służb pełnią ośrodki w miastach na prawach powiatu, ale np. w przypadku 31 Powiatowych Inspektoratów Weterynaryjnych obsługę świadczą ośrodki w powiatach sąsiednich.

Prezes Tramś przedstawił w imieniu związku powiatów 4 główne postulaty: wprowadzenie nowych rozwiązań kształtujących dochody adekwatnie do zadań, wyposażenie powiatów w realne dochody własne i władztwo podatkowe, kategoryzacja jst w kontekście budowania rozwiązań finansowych, a także odstąpienie od obecnych wskaźników zadłużenia (art. 243 uofp).