Zespół, który zebrał się w celu oceny projektu ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych nie wydał opinii o nim opinii, pozostawiając decyzję stronie samorządowej KWRIST. Właściwie wszystkie korporacje zgłosiły zasadnicze uwagi. – Przede wszystkim, żeby zaopiniować projekt potrzebowalibyśmy projektów aktów wykonawczych, których na razie nie ma. Na razie obawy wzbudza niezwykle rozbudowana procedura i uznaniowość przy podejmowaniu decyzji. Dlaczego premier miałby mieć prawo do zmiany decyzji wojewody? – pyta Leszek Świętalski, sekretarz generalny Związku Gmin Wiejskich RP. Związek chciałby też wiedzieć jakie zadania NFOŚiGW nie będą już finansowane skoro fundusz ma przekazać część dochodów na rzecz FDS?
Podobne uwagi zgłosił Związek Powiatów Polskich zgłaszając jednocześnie wyraźny sprzeciw wobec wyłączenia dróg z miast na prawach powiatu z tego mechanizmu wsparcia. ZPP zgłosiło też, że procedura do kryteriów kwalifikacji wniosków budzi wątpliwości . Duża uznaniowość, brak obiektywnych kryteriów – usłyszeli przedstawiciele rządu.
Wniosek, by do czasu posiedzenia plenarnego Komisji Wspólnej (26 września) zwołać spotkanie robocze w celu wypracowania lepszych rozwiązań, nie został rozpatrzony pozytywnie. Rząd przyjął już projekt czym dodatkowo zniechęcił do projektu. – To kolejny raz gdy pomija się ustawę o Komisji Wspólnej i ignoruje stronę samorządową w procesie konsultacji – martwi się Świętalski.
Jego zdaniem pieniądze na drogi samorządom bardzo się przydadzą i na potwierdzenie tezy przytacza dane o 50 proc. dróg gminnych, które są nadal drogami gruntowymi. – Potrzebne są jednak proste i przejrzyste kryteria, a cały proces powinien być transparenty i szybki. A tutaj istnieje obawa, że 10 miesięcy będzie trwał proces biurokratyczny, a 2 miesiące będą na rzeczywistą inwestycje. Na koniec boimy się, że większość środków trafi do samorządów „współpracujących z rządem” – mówi sekretarz generalny Związku Gmin Wiejskich.
Ustawa przewiduje, że Fundusz Dróg Samorządowych (FDS) zostanie utworzony jako państwowy fundusz celowy. Zadaniem FDS będzie dofinansowanie budowy, przebudowy oraz remontów dróg powiatowych i gminnych (zadań powiatowych i gminnych). Dofinansowanie obejmie także budowę, przebudowę i remonty dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych o znaczeniu obronnym (zadania obronne). Wsparcie ma także dotyczyć budowy nowych mostów zlokalizowanych w ciągach dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych (zadań mostowych).
Środki zgromadzone w FDS będą pochodziły głównie z:
- Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
- budżetu państwa, z części budżetowej, za którą odpowiada minister obrony narodowej;
- budżetu państwa, z części budżetowej, za którą odpowiada minister od spraw transportu;
- Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe w wysokości stanowiącej równowartość 2 proc. przychodów uzyskanych przez Lasy Państwowe ze sprzedaży drewna;
- wpłat spółek w wysokości 7,5 proc. zysku po opodatkowaniu podatkiem dochodowym (chodzi o jednoosobowe spółki Skarbu Państwa oraz spółki, w których wszystkie akcje i udziały są własnością SP);
- środków ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi;
- wpływów ze skarbowych papierów wartościowych oraz innych środków publicznych.
Łącznie ze wszystkich źródeł wartość Funduszu to ponad 6 mld zł w 2019 r. Z tych środków finansowana będzie infrastruktura drogowa na szczeblu powiatowym i gminnym oraz infrastruktura obronna i inwestycje mostowe.
W planie finansowym FDS wyodrębniona będzie rezerwa w kwocie stanowiącej równowartość 5 proc. planowanych wydatków Funduszu w danym roku, którą dysponował będzie szef rządu. Będzie on miał także prawo do korekty decyzji wojewody co jest jednym z najmocniej krytykowanych elementów projektu.
<link file:109791_blank download file>
Samorządy o przyznanie dofinansowania ze środków FDS będą ubiegać się w konkursach. Wysokość dofinansowania ze środków FDS będzie zależeć od dochodów jednostki samorządu terytorialnego (jst) – im niższy dochód własny jst, tym większa wartość dofinansowania, ale maksymalnie do 80 proc. kosztów realizacji jednego zadania powiatowego lub gminnego (z wyłączeniem zadań obronnych, które będą finansowane z Funduszu w całości). Wysokość dofinansowania jednego zadania powiatowego lub gminnego nie będzie mogła przekroczyć 30 mln zł. Z Funduszu będzie można dofinansować także zadania wieloletnie.
Z Funduszu będzie można również dofinansować zadania mostowe, ale tylko takie którym przyznano wsparcie na przygotowanie inwestycji z rządowego programu uzupełnienia lokalnej i regionalnej infrastruktury drogowej – Mosty dla Regionów.
Projektowana ustawa pozwoli na dofinansowanie inwestycji realizowanych na drogach lokalnych na nowych zasadach w 2019 r.
Do pobrania:
Projekt ustawy <link file:109792_blank download file>
Ocena Skutków Regulacji <link file:109793_blank download file>
