Prezydent miasta naliczył opłatę adiacencką właścicielom nieruchomości położonych wzdłuż budowanej drogi ze względu na ich wzrost wartości. Mieszkańcy nie uważali jednak, że ustalenie opłaty jest słuszne, gdyż ich zdaniem droga nie była „budowana”, a „przebudowywana” – istniała bowiem wcześniej, a powstała w drodze jej użytkowania.
Sprawą ostatecznie zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który jednoznacznie wyjaśnił, że o „przebudowie” drogi można mówić jedynie wówczas, jeśli istniała uprzednio droga w rozumieniu art. 4 pkt 17 ustawy o drogach publicznych. A zatem, stosownie do art. 3 pkt 6 i 7 ustawy Prawo budowlane, musi dojść wcześniej do wykonania robót budowlanych mających na celu budowę obiektu budowlanego (w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy) o charakterze drogi. Chodzi tu więc o drogę powstałą uprzednio w wyniku wykonania robót budowlanych, a nie drogę powstałą wskutek samego użytkowania (przejazdu lub przechodu), będącą „drogą” wyłącznie w znaczeniu potocznym. Natomiast w przypadku „budowy” drogi brak jest istniejącego wcześniej obiektu budowlanego (z wyjątkiem „rozbudowy” drogi). Przy czym, co należy podkreślić, istniejącym uprzednio obiektem budowlanym może być nie tylko konstrukcja z materiałów twardych (np. asfalt), ale też konstrukcja ziemna, co wynika z samej definicji „budowli” zawartej w art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane (w przypadku dróg, np. nawierzchnia ze żwiru usypana i utwardzona na gruncie wyznaczonym jako pas drogowy), jednak podleganie powstawania dróg regulacjom prawa budowlanego wymusza, aby konstrukcja ta powstała w wyniku przeprowadzenia robót budowlanych w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. Zatem tylko wcześniejsze wybudowanie drogi pozwala na przyjęcie, że kolejne wykonanie robót na tej drodze stanowi jej przebudowę.
(Wyrok NSA z 28 lutego 2017 r., sygn. akt I OSK 2112/16)
