Postępowania podatkowe były w większości przypadków prowadzone terminowo, przy zapewnieniu podatnikom czynnego w nich udziału. W czasie podejmowania decyzji dotyczących odmowy lub udzielenia ulgi w spłacie zobowiązań urzędnicy działali zgodnie z przepisami prawa i z poszanowaniem interesów przedsiębiorców. W celu poprawy jakości obsługi podatników w urzędach skarbowych wprowadzano zmiany organizacyjne, organizowano szkolenia dla pracowników.
To co cieszy, to to, że w ciągu niecałych trzech lat liczba dokumentów składanych drogą elektroniczną wzrosła ponad dwukrotnie: z 6,6 mln w 2011 r. do 14,7 mln w połowie września 2013 r.
Jednocześnie kontrola NIK wykazała, że poprawy wymagają następujące obszary:
- niska jakość decyzji organów podatkowych, o której świadczy rosnąca liczba odwołań podatników od tych decyzji. W 2011 r. podatnicy złożyli odwołania do dyrektorów izb skarbowych od 18,2 proc. decyzji wydanych przez organy pierwszej instancji, w 2012 r. od 22 proc., a w I półroczu 2013 r. aż od 30 proc. decyzji;
- wysoki odsetek uchylonych decyzji organów pierwszej instancji. Co prawda liczba uchylanych decyzji podejmowanych przez te instytucje spadła nieznacznie od 2011 r., jednak nadal jest duża. Odsetek uchylonych decyzji urzędów skarbowych w I półroczu 2013 r. wyniósł 34,4 proc. (w 2012 r. było to 35,5 proc.). Odsetek decyzji dyrektorów izb skarbowych uchylonych przez wojewódzkie sądy administracyjne wyniósł 17,9 proc. w 2011 r., w 2012 r. nastąpił spadek do 14,7 proc., jednak w I półroczu 2013 r. odnotowano wzrost do 19,7 proc.;
- rosnące zapotrzebowanie na interpretacje prawa podatkowego potwierdzające brak przejrzystości i wysoki poziom skomplikowania prawa podatkowego. Poniższy wykres przedstawia wzrost interpretacji prawa podatkowego w latach 2008-2012.
- rosnąca liczba uchylonych interpretacji prawa podatkowego świadcząca o niskiej jakości tych interpretacji. W badanym okresie liczba interpretacji przepisów podatkowych zaskarżonych do sądów administracyjnych wzrosła o 21 proc. (z 2.109 w 2011 r. do 2.552 w 2012 r.). Zaskarżona została co czternasta wydana interpretacja indywidualna, a w 2012 r. i w I półroczu 2013 r. sądy administracyjne po rozpatrzeniu 3887 skarg podatników uchyliły aż 56,2 proc. interpretacji wydanych przez izby skarbowe;
- przewlekłość postępowań odwoławczych. W trzech z sześciu izb skarbowych część postępowań odwoławczych prowadzono opieszale. Ustawa określa czas trwania takiego postępowania na 2 miesiące (art. 139 § 3 Ordynacji podatkowej). Tymczasem w skrajnych przypadkach w Izbie Skarbowej w Łodzi na wynik postępowania podatnik musiał czekać prawie 4 lata, a w Izbie Skarbowej w Zielonej Górze czas oczekiwania przekroczył 5 lat;
- nieterminowe udzielanie odpowiedzi na zapytania izb skarbowych przez Ministra Finansów. W prawie 55 proc. przypadków Minister udzielał odpowiedzi po 3 miesiącach, a w skrajnych przypadkach i po kilku latach, co świadczy, że i urzędnicy Ministerstwa Finansów mieli wątpliwości, jak dane zagadnienie powinno być rozstrzygnięte;
- nadużywanie uprawnień do prowadzenia czynności sprawdzających przez pracowników urzędów skarbowych. W połowie skontrolowanych urzędów skarbowych pracownicy wzywali podatników do złożenia oświadczenia o wysokości uzyskanych obrotów ze sprzedaży w latach 2010-2012. W dwóch urzędach (US Skierniewice i US w Krośnie Odrzańskim) ostrzegano podatników, że niezastosowanie się do powyższego wezwania spowoduje sankcje karne z ustawy kodeks karny skarbowy. Żądanie złożenia przez podatników takich informacji wykracza poza uprawnienia określone w art. 272 pkt 3 i art. 82 Ordynacji podatkowej.
źródło: www.nik.gov.pl
