Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie zaliczenia jednej z ulic do kategorii dróg gminnych. Organ nadzoru badając przedmiotową uchwałę, stwierdził jej nieważność ze względu na sprzeczność z przepisami powszechnie obowiązującymi.
Zgodnie z art. 2a ust. 2 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (dalej: ustawa, DzU z 1985 r. nr 14, poz. 60) drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Do dróg gminnych zalicza się natomiast drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych (art. 7 ust. 1 ustawy).
Według organu nadzoru do uznania danej drogi za drogę gminną konieczne jest legitymowanie się przez gminę prawem własności działek, po których przebiegają drogi zaliczane do kategorii dróg gminnych. W opisywanej sytuacji warunek ten nie został spełniony. Władze miasta nie przedłożyły dokumentu, z którego wynikałoby, że miasto posiada tytuł prawny do przedmiotowej działki.
Konieczną przesłanką do skutecznego podjęcia przez radę gminy uchwały o zaliczeniu drogi do kategorii dróg gminnych jest legitymowanie się przez gminę prawem własności do gruntów, po których przebiega taka droga (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 30 września 2009 r., sygn. akt II SA/Gl 506/09). Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 lipca 2014 r. (sygn. akt I OSK 708/14) stwierdził, że droga publiczna nie może być własnością osób fizycznych i niepublicznych osób prawnych z tego względu, że zgodnie z art. 140 kodeksu cywilnego (DzU z 1964 r. nr 16, poz. 93), w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa. Oznacza to, że konieczną przesłanką do skutecznego podjęcia przez radę gminy uchwały o zaliczeniu drogi do kategorii dróg gminnych jest legitymowanie się przez gminę prawem własności do gruntów, po których taka droga przebiega. Droga niebędąca własnością gminy nie może być drogą gminną i z tego powodu nie może być zaliczona do dróg gminnych. Uchwała o zaliczeniu drogi do drogi publicznej powinna zostać poprzedzona czynnościami zmierzającymi do przejęcia własności drogi przez podmiot publicznoprawny.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody podkarpackiego z 21 lutego 2018 r., nr P-II.4131.2.19.2018
