Publikacja założeń jest następstwem konferencji z 9 stycznia, na której minister Michał Boni upublicznił swój, jak sam mówi, subiektywny raport dotyczący oceny sytuacji samorządów. Same założenia nie wprowadzają wiele nowego – w większości wynikają z propozycji zawartych w raporcie. Wszystkie zawarte w założeniach propozycje zmian w przepisach mają przynieść samorządom oszczędności w wysokości nawet 1 miliarda złotych. Zdaniem wiceminister Magdaleny Młochowskiej to bardzo ostrożny szacunek.
Zmiany przepisów mają dotyczyć 4 grup tematycznych:
- zwiększenie samodzielności i elastyczności działania jednostek samorządu terytorialnego,
- współpraca jednostek samorządu terytorialnego,
- dobrowolne łączenie jednostek samorządu terytorialnego, oraz
- poprawa procedur realizacji zadań.
Prócz omawianych podczas konferencji w siedzibie ministerstwa zmian, minister Michał Boni planuje wprowadzić w życie kilka zmian w prawie z zakresu m.in. funkcjonowania samorządu oraz materialnego prawa administracyjnego. Propozycje te są efektem realizowanego na wiosnę 2012 roku projektu „Sprawny samorząd-sprawne państwo”, polegającego na przeprowadzeniu dialogu z samorządowcami, na temat ich propozycji zmian w prawie dotyczących administracji. W wyniku akcji do ministerstwa wpłynęło ponad 450 stron propozycji od samorządów. Sam Związek Gmin Wiejskich RP przesłał do ministerstwa, jego zdaniem najważniejsze, propozycje zmian do aż 26 ustaw z zakresu prawa administracyjnego.
Przykładowe pytania, co do których ministerstwo oczekuje na opinie to:
- Czy znają Państwo konkretne przypadki, w których samorząd powinien mieć większą swobodę w wybieraniu sposobu realizacji zadań?
- Czy w relacjach z urzędem gminy spotkaliście się Państwo z uciążliwością i problemami w załatwianiu sprawy, które wynikły z jakości przepisów? Czy jest coś - np. przy regulowania podatków i opłat lokalnych czy załatwianiu spraw związanych z wycinką drzew i krzewów – co uznajecie Państwo za szczególnie uciążliwe?
- Czy istniejące i zaproponowane formy współpracy samorządów uważacie Państwo za wystarczające?
- Czy Państwa zdaniem współpraca samorządów przynosi rezultaty w postaci np. lepszej jakości usług?
- Czy chcieliby Państwo, by Państwa samorząd połączył się z samorządem sąsiednim, jeśli w rezultacie otrzymywaliby Państwo usługi publiczne wyższej jakości?
- Czy na Państwa opinię miałoby wpływ to, że po połączeniu nowa jednostka otrzymywałaby dodatkowe pieniądze?
- W samorządzie poza pracownikami merytorycznymi (urzędnicy załatwiający sprawy mieszkańców, pracownicy socjalni, nauczyciele itd.) są zatrudnione również osoby, które zajmują się obsługą administracyjną i finansową instytucji samorządowych. Czy Państwa samorząd powinien mieć możliwość prowadzenia wspólnej obsługi dla wszystkich instytucji, które do niego należą?
Projekt założeń dostępny jest w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji oraz Rządowego Centrum Legislacji. Projekt można również znaleźć na stronie www.mamzdanie.org.pl .
