Spis ma dostarczyć danych o jednostkach funkcjonujących w rolnictwie i ich wyposażeniu, o prowadzonej produkcji rolnej i działalności innej niż rolnicza oraz ponoszonych na nie nakładach pracy, a także produkcji ekologicznej i wpływie rolnictwa na środowisko. Informacje uzyskane w PSR 2020 w połączeniu z danymi zebranymi w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań w 2021 r., odpowiedzą także na wiele pytań dotyczących, m.in. sytuacji społeczno-demograficznej i ekonomicznej rolników, starzenia się ludności wiejskiej i problemu następców, zatrudnienia w rolnictwie, rozwoju obszarów wiejskich oraz wpływu rolnictwa na środowisko.
Pracami spisowymi kieruje Generalny Komisarz Spisowy – prezes Głównego Urzędu Statystycznego oraz jego zastępcy – dyrektor Centralnego Biura Spisowego i inne osoby wyznaczone przez Generalnego Komisarza Spisowego. Generalny Komisarz Spisowy powoła wojewódzkich i gminnych komisarzy spisowych.
Zgodnie z tym przepisami prace spisowe będą realizowane przez specjalnie do tego powołanych przez Generalnego Komisarza Spisowego wojewódzkich komisarzy spisowych oraz gminnych komisarzy spisowych, w ramach struktur jednostek organizacyjnych, którymi kierują: Centralne Biuro Spisowe oraz wojewódzkie i gminne biura spisowe.
W ramach Centralnego Biura Spisowego przewiduje się utworzenie Centrum Przetwarzania oraz Centrum Zarządzania Spisem – usytuowane w Głównym Urzędzie Statystycznym. Zadaniem Centrum Przetwarzania będzie zebranie danych pochodzących z różnych kanałów informacyjnych, kontrola poprawności danych, przetwarzanie i opracowanie wyników.
Centrum Zarządzania Spisem utworzone zostanie w celu nadzorowania i zbiorczego monitorowania prac spisowych, a także ich wizualizacji na mapach cyfrowych. Zadaniem Centrum będzie:
1) monitorowanie i kontrola pracy wojewódzkich biur spisowych,
2) monitorowanie pracy rachmistrzów spisowych realizujących wywiady bezpośrednie w terenie,
3) prezentacja sytuacji w terenie na mapach cyfrowych,
4) wspieranie wojewódzkich biur spisowych w sytuacjach kryzysowych.
Do zadań wojewódzkich biur spisowych należeć będzie m.in.:
1) nadzór nad prawidłowym przebiegiem spisu na terenie województwa,
2) bieżąca analiza postępów prac,
3) przydział rachmistrzom wykazów jednostek spisowych obejmujących obszary ich działania, w postaci aktualnych elektronicznych wykazów adresowo-mieszkaniowych uzupełnionych o lokalizację przestrzenną obiektów podlegających spisowi,
4) organizacja zbierania danych przez rachmistrzów,
5) zarządzanie, monitorowanie i kontrola pracy rachmistrzów,
6) prowadzenie działalności informacyjno-popularyzacyjnej.
Projektowane przepisy określają również zadania zlecone gminom, niezbędne w celu prawidłowego przeprowadzenia spisu rolnego. Do zadań gminnych biur spisowych będzie należało m.in.:
1) zapewnienie funkcjonowania gminnych biur spisowych,
2) zapewnienie stanowiska komputerowego do weryfikacji, aktualizacji i uzupełnienia danych z wykorzystaniem internetu w siedzibie gminy,
3) delegowanie pracowników urzędu gminy do prac spisowych,
4) organizacja naboru kandydatów na rachmistrzów spisowych realizujących wywiady bezpośrednie w terenie,
5) współudział w szkoleniu kandydatów na rachmistrzów spisowych realizujących wywiady bezpośrednie w terenie,
6) współudział w przeprowadzeniu egzaminu sprawdzającego wiedzę i przygotowanie kandydatów na rachmistrzów spisowych do przeprowadzenia bezpośredniego wywiadu w terenie,
6) monitorowanie czynności spisowych,
7) współudział przy popularyzacji spisu rolnego.
Przepisy regulują również zasady naboru i zatrudniania rachmistrzów spisowych, którzy będą przeprowadzać wywiady bezpośrednie w terenie. Ich nabór nastąpi spośród osób pełnoletnich, cieszących się nieposzlakowaną opinią, zamieszkałych na terenie danej gminy i posiadających co najmniej średnie wykształcenie.
Gmina jest zobowiązana upowszechnić informacje o naborze kandydatów na rachmistrzów, a także współuczestniczyć w ich szkoleniu. Szkolenie rachmistrzów spisowych zakończone zostanie egzaminem sprawdzającym ich wiedzę i umiejętności. Pozytywny wynik egzaminu będzie skutkował wpisem na listę kandydatów na rachmistrzów spisowych prowadzoną przez gminne biuro spisowe.
W trakcie swojej pracy rachmistrzowie spisowi będą posługiwać się wyłącznie sprzętem elektronicznym, za pomocą którego dokonywać będą spisu. W związku z koniecznością sprawdzenia umiejętności kandydatów w posługiwaniu się ww. sprzętem oraz dążeniem do oszczędnego wydawania środków finansowych na spis, preferowane będą formy szkolenia w postaci odpowiednich aplikacji i materiałów audiowizualnych do nauki w systemie e-learning.
