Nie byłoby niepodległej Polski bez silnych i gospodarnych miast. W 100. rocznicę odbudowy samorządu terytorialnego i utworzenia Związku Miast Polskich ZMP włącza się w obchody stulecia Niepodległej Rzeczpospolitej. Z tej okazji wydał publikację „Sto lat Związku Miast Polskich 1917–2018” autorstwa Bogdana Mościckiego (wieloletniego sekretarza redakcji „Wspólnoty”) oraz przygotował platformę informacyjno-edukacyjną „Miasta polskie w Niepodległej (1917–2018)”, która powstała na podstawie materiałów nadesłanych z miast i ich instytucji.
Historia ZMP zaczęła się w listopadzie 1917 przyjęciem statutu nowo powołanej organizacji na Zjeździe Delegatów Miast. Przed ówczesnymi samorządowcami stały wielorakie wyzwania. Miasta musiały w przeciągu kilku lat nadrobić zapóźnienia cywilizacyjne. Podobnie było po upadku komunizmu. Odnowiony w 1991 roku Związek Miast Polskich zabiegał o rewitalizację miast i prawne uporządkowanie statusu samorządów, nadganiając dziesięciolecia PRL-u.
Książka przybliża w publicystycznej formie działalność związku, który zaczął się tworzyć półtora roku przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości, z inicjatywy ludzi rozumiejących, jakie wielkie znaczenie dla odbudowy i rozbudowy kraju mają społeczności lokalne i ich liderzy. Miasta tworzyły związek – zarówno ten powojenny, jak i współczesny – przede wszystkim po to, aby za jego pośrednictwem wpływać na rząd i parlament. Dlatego opis działań dotyczących legislacji stanowi główną treść tej książki. Ważną rolę w historii ZMP odegrali jego działacze, z których życiorysami warto się zapoznać.
Książka jest dostępna tutaj.
Natomiast platforma zwana też „Archiwum miast” (http://www.miasta.pl/archiwummiast) jest stale budowaną bazą zawierającą zdjęcia, publikacje i inne historyczne dokumenty (obecnie znajduje się w niej już ponad 500 materiałów), które udostępniły polskie miasta. Na stronie znajdują się również filmy o miastach i Związku Miast Polskich, a także plansze wystawy „Samorządni i Niepodlegli”, które pokazują paralele między początkami Związku w czasach międzywojennych a „nowymi początkami” lat dziewięćdziesiątych XX.
Materiały mają zwiększyć świadomość mieszkańców na temat roli władz i społeczności lokalnych naszych miast w odbudowie państwowości w jej wymiarze zdecentralizowanym. Wpisują się one w jedną opowieść o ważnych wydarzeniach i osobach lokalnych, które odegrały ważną rolę w odtworzeniu polskiej państwowości po odzyskaniu niepodległości oraz ponownie po upadku PRL-u.
Oprac. na podst. inf. ZMP