W ostatnich 14 latach średnie roczne wydatki gmin na kulturę wyniosły ponad 5,5 mld zł. Rekordowy był rok 2014, kiedy przekroczyły 7,5 mld zł i były trzykrotnie wyższe niż w 2001 roku. Jednak już w roku 2015 spadły do 6,9 mld zł, a w roku następnym o kolejne trzysta milionów, osiągając 6,6 mld zł. Choć sumy wydają się niemałe, procentowy udział wydatków na kulturę w budżetach JST jest niewielki. W 2015 roku było to niespełna 3,5 proc, a w 2016 roku – 3,2 proc.
Wydatki bieżące z budżetów JST na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego w 2016 r. wyniosły 5,8 mld zł (w roku poprzednim – 5,5 mld zł). Stanowiło to ponad 88 proc. wszystkich wydatków na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego (w 2015 roku – 79,8 proc.).
Metodologia i kto wydaje najwięcej
Zdecydowaliśmy, że ranking wydatków na kulturę obejmie 2 lata – 2015 i 2016 rok. Stanowi to uzupełnienie naszego rankingu opublikowanego przed rokiem, obejmującego wydatki w latach 2010–2014. Dane zostały zebrane i opracowane przez Dział Badań i Analiz Narodowego Centrum Kultury na podstawie sprawozdań budżetowych przekazywanych przez JST do Ministerstwa Finansów. Pod uwagę wzięto wydatki bieżące i majątkowe – uwzględniliśmy łączną kwotę z lat 2015–2016. Wydatki zostały przeliczone na osobę (liczba mieszkańców poszczególnych regionów pochodzi z danych GUS na koniec 2016 roku), zawarte są w dziale 921 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, z podziałem na pięć kategorii: miasta wojewódzkie, miasta na prawach powiatu, gminy miejskie, miejsko-wiejskie i wiejskie.
W kategorii miast wojewódzkich pierwsze miejsce przypadło Wrocławiowi, kolejne miejsca zajęły Warszawa i Kraków. O zwycięstwie stolicy Dolnego Śląska zdecydował bez wątpienia fakt, że w 2016 roku była to Europejska Stolica Kultury.
Pierwszą trójkę w kategorii miast na prawach powiatu tworzą: Sopot, Wałbrzych, Gdynia.
W czołówce gmin miejskich znalazły się Pruszków, Sucha Beskidzka i Bolesławiec, realizujące duże inwestycje kulturalne. W kategorii gmin miejsko-wiejskich zwyciężył Frombork, wyprzedzając Kozienice i Żelechów. Wśród gmin wiejskich pierwsze miejsce przypadło gminie Kleszczów. Ta niewielka, ale niezwykle bogata gmina z woj. łódzkiego okazała się bezkonkurencyjna. Wydatki kulturalne w przeliczeniu na jednego mieszkańca wyniosły 2433,56 zł, dla porównania Wrocław w analogicznym okresie wydał na kulturę 831 zł. Kolejne miejsca w kategorii gmin wiejskich przypadły gminom Jerzmanowa i Mielnik.
Ranking wraz z opisem do pobrania tutaj <link file:109286- download file>>>>
