Rutynowe szczepienia nastolatek przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) jako ważną część skutecznej profilaktyki raka szyjki macicy rekomendują m.in. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne (PTG), Polskie Towarzystwo Profilaktyki Zakażeń HPV, a także Światowa Organizacja Zdrowia. Pierwszą gminą, która zdecydowała się na finansowanie szczepień dla nastolatek były Polkowice, które w tym roku obchodzą jubileusz 10-lecia istnienia programu „Chronię Życie przed Rakiem” udowadniając, że niektóre samorządy potrafią skutecznie walczyć z rakiem szyjki macicy.
W Polsce szczepienie przeciwko HPV znalazło się w kalendarzu szczepień zalecanych. Jego koszt waha się od 900 do 1200 zł za cały cykl. Dla wielu rodziców to bariera nie do pokonania. W wielu krajach o mniejszym PKB per capita, jak Czechy, Słowacja czy Węgry, szczepionki te są refundowane z budżetu państwa. Polki wciąż czekają na powszechne szczepienia chroniące przed wirusem HPV.
Niektóre samorządy prowadzą programy profilaktyki raka szyjki macicy z własnych środków – edukując, nakłaniając kobiety do zgłaszania się na cytologię oraz finansując szczepienia dla dziewcząt. W Polsce jest to jedyny, quasi-systemowy sposób, który podejmuje wyzwanie walki z RSM, jednak takie działania prowadzą tylko nieliczne samorządy.
W Polkowicach program powstał w 2006 roku z inicjatywy dyrektora Polkowickiego Centrum Usług Zdrowotnych Marioli Kośmider. Pełniący obowiązki burmistrza Polkowic Wiesław Wabik nie miał wątpliwości, że jest to ważna inicjatywa i mimo że wcześniej żadna gmina nie zdecydowała się finansować szczepień jako jednej z metod profilaktyki, zdecydował się na ten krok.
- W tym roku mija dokładnie 10 lat od tego wydarzenia. Dzięki finansowaniu przez gminę Polkowice i Związek Gmin Zagłębia Miedziowego już prawie 2400 dziewcząt skorzystało ze szczepień. W tym roku będzie to grupa kolejnych 150 gimnazjalistek – powiedziała Mariola Kośmider, i dodała: – Program „Chronię Życie przed Rakiem” to nie tylko szczepienia, ale także edukacja i profilaktyka wtórna, czyli cytologia.
Polkowice dbają też o profilaktykę raka piersi. Mieszkanki miasta mogą także skorzystać w ramach programu z badań mammograficznych i ultrasonograficznych piersi, które także finansuje gmina. Przez cały rok w polkowickiej przychodni funkcjonuje Gabinet Zdrowia Kobiety, w którym doświadczone położne uczą kobiety samobadania piersi, wykonują cytologię, a także przygotowują młode kobiety do pierwszej wizyty u ginekologa.
W działaniu gminy bardzo zaangażowały się polkowickie Amazonki, a pięć lat temu do akcji profilaktyki włączyli się też chłopcy, pokazując swoje twarze na bilboardach, włączając się w działania prowadzone w szkołach i wspierając swoje koleżanki w propagowaniu zdobytej wiedzy.
