–W tym roku mija 25 lat, odkąd Rada Krakowa powołała dzielnice – mówił Bogusław Kośmider, przewodniczący rady Krakowa. – Dlatego postanowiliśmy porozmawiać o perspektywach i wypracować takie rozwiązanie, z którego bylibyśmy dumni za 25 lat. Krakowskie dzielnice pod względem frekwencji w wyborach, pieniędzy przekazywanych przez miasto, zainteresowania mieszkańców, należą do najlepszych w Polsce – dodał Bogusław Kośmider.
Jakie mają być dzielnice?
W pierwszej części panelu ekspertów, dokonano oceny i wstępnej perspektywy krakowskich dzielnic samorządowych. Bogusław Kośmider postawił tezę, że choć należą one do najlepszych w Polsce, muszą się zmienić, aby stać się bardziej odpowiadającymi potrzebom mieszkańców. Wzorem są tutaj miasta niemieckie, austriackie i francuskie.
Prezydent Jacek Majchrowski naszkicował główne dylematy wokół dzielnic: jak duże powinny być, ile ich powinno być, jakie powinny pełnić funkcje, co zrobić aby uszanować koloryt małych wspólnot.
Prof. Jerzy Hausner mówił o głównych dysfunkcjach samorządów, pokazał też możliwe i chyba konieczne kierunki zmian, czyli lokalny, dzielnicowy samorząd jako lokalne centrum aktywności, lokalne centrum administracji. Mówił także o uwspólnianiu zasobów, czyli przekazywaniu dzielnicom tych zasobów, które nie muszą być sterowane centralnie.
Natomiast prof. Jarosław Górniak nakreślił oczekiwane zmiany w dzielnicach i w samorządach, przypominał o konieczności przeprowadzenia diagnozy i poszukaniu obszarów wspólnotowych. Profesor wskazał jako takie edukację oraz kulturę.
O konieczności zmian w funkcjonowaniu dzielnic zapewniał także prof. Hubert Izdebski. Niezbędne, w opinii prof. Izdebskiego, jest wprowadzanie dla nich kompetencji stanowiących, o możliwościach wynikających z nowego układu metropolitalnego.
Iga Maliszewska mówiła natomiast o badaniach w dzielnicach, o głównych zasadach komunikowania się dzielnic, o zróżnicowaniu i prostych, ale bardzo ważnych zasadach komunikacji społecznej.
W drugiej części debaty odbyła się dyskusja wokół kierunków zmian dzielnic. Eksperci zauważyli, że w polskich dzielnicach, w tym krakowskich, nastąpiła dekoncentracja, a nie decentralizacja. W efekcie rola dzielnic jest mocno ograniczona. Trzeba także pomyśleć o uszanowaniu odrębności mniejszych jednostek czy wspólnot lokalnych i osiedlowych, o oczekiwaniach, ale i dobrych i złych zmianach.
Trzecia część poświęcona była na zadawanie pytań. Część z nich dotyczyła lokalnych spraw danej dzielnicy jak chociażby Park Drwinki, sprawa centrum miasta, sprawa dofinansowywania zadań nie należących do gminy, sprawa niesłuchania lokalnych wspólnot. Były pytania i kwestie ponadlokalne o zasadności funkcjonowania dzielnic, o bezradności radnych dzielnicowych, o propozycji trójstopniowej samorządu lokalnego: miasto-dzielnice-osiedla, o lokalnych grupach działania, o większej funkcji kontrolnej rad.
– Debata była bardzo interesująca. Pokazała, jak duże jest zainteresowanie rozmową i wypracowaniem kompromisu, choć mieszały się sprawy lokalne i sprawy ogólnospołeczne. To pierwszy krok, żeby rozpocząć debatę na temat tego, jakie dzielnice powinny działać w Krakowie, czego potrzebują mieszkańcy. Potem krok po kroku powinniśmy zbliżać się do ideału. Mam nadzieję, że kiedyś to osiągniemy – podsumował debatę przewodniczący rady Krakowa.
Jednocześnie Bogusław Kośmider przedstawił podstawowe wnioski z debaty:
- Potrzebne kolejne, bardziej szczegółowe debaty w sprawach dzielnic
- Wskazane spotkania w sprawach lokalnych
- Przed nami określenie szczegółów debaty o przyszłości dzielnic Krakowa.
-
