W najbliższym numerze (25) Wspólnoty publikujemy obszerny artykuł na temat procesu przekazywania szkół w gminie Hanna. To gmina, która została zaatakowana przez prezesa Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomira Broniarza. Władzom gminy zarzucono łamanie prawa. Samorząd nie posiada na swoim terenie żadnej placówki oświatowej, dla której byłaby organem prowadzącym, a na to zdaniem ZNP nie pozwala polskie prawo ooświatowe.
Tego poglądu nie podzielają jednak w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Na nasze pytanie o stanowisko MEN w tej sprawie otrzymaliśmy poniższe stanowisko resortu:
„Przepisy ustawy o systemie oświaty dopuszczają możliwość przekazania przez gminę prowadzenia szkoły innej osobie prawnej lub osobie fizycznej jedynie w przypadku szkoły, do której uczęszcza nie więcej niż 70 uczniów (art. 5 ust. 5g). Przekazana szkoła pozostaje ogólnodostępną, bezpłatną dla ucznia szkołą publiczną. Jest to rozwiązanie szczególne, wprowadzone w 2009 r., którego celem było zapobieżenie likwidowaniu małych szkół. Przekazanie szkoły następuje na podstawie porozumienia, po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty.
Przekazanie szkoły w tym trybie nie powoduje jej likwidacji, ani utraty wpływu gminy na nią; szkoła jest dotowana przez gminę i zachowuje obwód ustalony przez gminę. Ponadto gmina zachowuje prawo kontroli przestrzegania warunków, na jakich szkoła została przekazana. Organ, który przejął szkołę, nie może jej zlikwidować, a jedynie może zrezygnować z dalszego jej prowadzenia – wówczas szkoła jest ponownie przejmowana przez gminę i dalej prowadzona.
Szkoła w Hannie. fot. Andrzej Gniadkowski
Przekazanie szkoły w opisanym trybie dotyczy zawsze pojedynczej szkoły, jednak ustawodawca nie zastrzegł w przepisach ustawy o systemie oświaty, że nie mogą mu podlegać wszystkie małe szkoły prowadzone przez gminę. Może zatem się zdarzyć (tak jak np. w Gminie Hanna), że ze względu na to, że wszystkie szkoły gminne liczą nie więcej niż 70 uczniów, zostaną one (każda odrębnie) przekazane na podstawie art. 5 ust. 5g ustawy o systemie oświaty innemu organowi prowadzącemu, co jednak nie oznacza, jak wspomniano wyżej, wyzbycia się przez gminę obowiązku realizacji zadań oświatowych.”
OD MEN dostaliśmy też informację na temat sposobu naliczenia planowanej kwoty subwencji oświatowej dla gminy Hanna co było problematyczne ze względu na niemożność ustalenia wskaźnika struktury kadry nauczycielskiej (uwzględnianego w algorytmie podziału subwencji).
MEN poinformowało, że wstępna kwota części oświatowej subwencji ogólnej zaplanowana dla gminy Hanna na rok 2014, która została przekazana do Ministerstwa Finansów pismem z dnia 7 października 2013 r. została obliczona z uwzględnieniem zasady obliczania w zakresie wskaźnika Di, polegającej na przyjęciu wartości wskaźnika Wa,i równego „1” jeżeli suma etatów nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, zatrudnionych na podstawie Karty Nauczyciela w danej JST, jest równa „0”.
W wyniku dalszych prac nad projektem rozporządzenia w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu w roku 2014, w tym nad udoskonaleniem rozwiązania w zakresie zasad obliczania wskaźnika Di związanym z możliwością rozszerzenia jego stosowania, została opracowana kolejna modyfikacja zasad obliczania wskaźnika Di. Nowa zasada obliczania wskaźnika Di polega na wprowadzeniu minimalnej wartości tego wskaźnika w wysokości 0,87.
Taka odpowiedź może oznaczać, że właściwa kwota subwencji dla gminy zostanie jeszcze zmniejszona o kilkanaście procent.
Ministerstwo poinformowało nas też, że obecnie nie prowadzi prac w zakresie zmiany przepisów prawa mających istotny wpływ na strukturę sieci szkół. Przypomniało też, że w 2013 roku tylko dzięki wadze P1 wynikającej z algorytmu gminy wiejskie otrzymały w subwencji ponad 3,1 mld złotych więcej.
Stanowisko MEN w sprawie przekazania wszystkich szkół innym organom prowadzącym.
