Kiedy w 2011 roku jedna z gazet zapytała mieszkańców dużych miast, jak obchodzona jest rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego, większość odpowiedzi brzmiała: wcale. W 2018 roku jest zupełnie inaczej. I choć tradycyjnie najważniejsze uroczystości odbędą się w Warszawie, wiele samorządów w różny sposób uczci pamięć powstańców.
W stolicy jednym z wydarzeń był koncert piosenek Mieczysława Fogga, a w Muzeum Powstania Warszawskiego odbyło się spotkanie edukacyjne dla dzieci od 5 lat „Powstańcy z całego świata”. Uczestnicy poznali sylwetki kilkudziesięciu cudzoziemców, którzy brali udział w zrywie Warszawy przeciw niemieckiemu okupantowi. Tradycyjnie na pl. Piłsudskiego warszawiacy zaśpiewają (nie)zakazane piosenki.
W Zgorzelcu dźwięk syren przypomni o nadejściu godziny „W”, chwilę później władze miasta złożą kwiaty pod pomnikiem żołnierzy AK. W Biłgoraju oprócz złożenia wieńców zaplanowano śpiewanie pieśni patriotycznych. W Białymstoku, wzorem lat ubiegłych, odbędzie się koncert „Pamiętamy 44. Mój śpiewnik powstańczy”. Białostoczanie będą mogli nie tylko posłuchać pieśni patriotycznych, ale także zaśpiewać wspólnie z Kapelą Betela. W ich ręce trafią śpiewniki z tekstami najpopularniejszych pieśni powstańczych: „Hymn Szarych Szeregów”, „Warszawskie Dzieci”, „Deszcz jesienny deszcz”, „Marsz Żoliborza”.
Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 r. do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni trwało ponad dwa miesiące - do 2 października. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po powstaniu zostało niemal całkowicie spalone i zburzone.
Krzysztof Żuk
prezydent Lublina
Obchody Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego, ustalonego mocą ustawy jako święto państwowe, to w Lublinie okazja do zebrania się przed Pomnikiem Nieznanego Żołnierza na placu Litewskim i udziału w apelu pamięci. Przy pomniku często zatrzymują się przechodnie, aby minutą ciszy uczcić pamięć powstańców. O godz. 17 rozlegnie się dźwięk syren, następnie odegrany zostanie hymn narodowy, potem nastąpi złożenie kwiatów. Co roku w intencji powstańców warszawskich oraz uczestników Akcji „Burza” – poległych, zmarłych i żyjących – odprawiana jest msza z udziałem pocztów sztandarowych.
Paweł Adamowicz
prezydent Gdańska
W Gdańsku od kilku lat organizujemy uroczystości upamiętniające wybuch Powstania Warszawskiego. Również w tym roku w godzinę „W” zabrzmią syreny. Na Cmentarzu Łostowickim przy tzw. ścianie pamięci odbędzie się oficjalna część obchodów. Zostanie odegrany hymn państwowy, będą przemówienia władz miasta oraz złożenie wieńców w kwaterze Armii Krajowej. Wcześniej, w niedzielę 29 lipca o godz. 12 w Bazylice Mariackiej zostanie odprawiona msza w intencji zmarłych powstańców warszawskich oraz kombatantów. Uroczystości organizujemy we współpracy z Radą Kombatantów i Osób Represjonowanych Województwa Pomorskiego.
Dorota Semenov
rzecznik prasowy Piły
Każdego roku obchodzimy ważne dla naszego kraju rocznice, nie inaczej jest i w tym roku. W związku z 74. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego uroczystości odbędą się przy tablicy upamiętniającej bohaterów powstania na placu Powstańców Warszawy. W programie są występy artystyczne, okolicznościowe, złożenie wiązanek.
Rafał Bruski
prezydent Bydgoszczy
Miasto zgodnie z tradycją, przy współpracy z Komendą Garnizonu Bydgoszcz oraz Kołem Terenowym Związku Powstańców Warszawskich, organizuje uroczystość patriotyczną. Obchody rozpoczną się 1 sierpnia mszą w kościele garnizonowym pw. NMP Królowej Pokoju, po której odbędzie się uroczystość przed pomnikiem Powstania Warszawskiego na skwerze Inwalidów Wojennych. O godzinie „W” rozlegną się syreny alarmowe w całym mieście. Przy pomniku wystawiony zostanie posterunek honorowy żołnierzy Wojska Polskiego.
Tadeusz Truskolaski
prezydent Białegostoku
Koniec lipca i początek sierpnia to czas, kiedy wspominamy nie tylko walczących i poległych żołnierzy, ale też bezimiennych powstańców, którzy walczyli o wolną Warszawę i kraj. Zapraszam mieszkańców do udziału we wspólnym śpiewaniu pieści patriotycznych. Pamiętajmy o bohaterach tamtych czasów.
