W tegorocznym rozporządzeniu w sprawie zmiany granic administracyjnych gmin kontrowersje wzbudzają dwa przypadki. To sprawa powiększenia Konina i powiększenia Ostrołęki. Sprawa Ostrołęki to walka o tereny, na których ma powstać nowa elektrownia, a należą obecnie do gminy Rzekuń. Sprawa wygląda trochę podobnie (w zdecydowanie mniejszej skali) do kontrowersji wokół powiększenia Opola. Jak przekonywał na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu wójt gminy Rzekuń przedstawiane przez Ostrołękę powody zmiany nie do końca odpowiadają prawdzie. Jego zdaniem elektrownia ma dużo większe szanse na szybkie powstanie na terenach gminy Rzekuń, gdzie jest już uchwalony plan zagospodarowania, niż po włączeniu do Ostrołęki co spowoduje unieważnienie planów.
Miasto przekonuje zaś, że ze względu na skomplikowane procedury związane z rozbudową elektrowni ważne jest by całość znajdowała się na terenie jednej jednostki administracyjnej tzn. miasta. Ze względu na spójność terenów gmin do miasta ma zostać włączone także osiedle z terenu gminy Rzekuń.
Druga sprawa dotycząca gminy Stare Miasto i miasta Konin jest w jakimś stopniu podobna. Chodzi o tereny oczyszczalni należącej do miasta, ale leżące na terenie administracyjnym gminy Stare Miasto. Gmina, broniąc się – przede wszystkim – przed zabraniem części dochodów (bój toczy się o ok. 600 tys. zł) zamówiła opinię w Kancelarii Ziemski&Partners.
Z opinii wynika, że „Propozycja zmiany granic w zakresie włączenia w granice miasta terenu oczyszczalni ścieków należącej do PWiK sp. z 0.0. nie spełnia kryterium niezbędności, a także istnieją poważne wątpliwości co do spełnienia wymogów proporcjonalności skutków ewentualnej zmiany granic do zamierzonych efektów oraz co do istnienia niewątpliwego i znaczącego interesu publicznego o charakterze lokalnym”.
Zdaniem prawników stabilność zasadniczego podziału terytorialnego jest wartością chronioną konstytucyjnie, a ingerencja w zastany podział terytorialny nie może być jednak "arbitralna ani przypadkowa. Opinia powołuje się także na fragment wyroku Trybunału Konstytucyjnego, z którego wynika, że w przypadku sporu o granicę Rada Ministrów „Zobowiązana jest do zachowania pozycji arbitra, lecz zarazem organu, który korzysta z przyznanej mu kompetencji tylko w sytuacji bezwzględnej konieczności. W innych sytuacjach Rada Ministrów nie uwzględnia wniosku zainteresowanej gminy”.
Obaj wójtowie zaproszeni na posiedzenie Komisji Wspólnej przekonywali, że chodzi im o czas na przedyskutowanie korekt zmian granic z sąsiednimi jednostkami. Jeżeli w wyniku dyskusji (i być może mediacji) nie uda się osiągnąć konsensusu decyzję powinna podjąć Rada Ministrów po zapoznaniu się z dokumentami dotyczącymi procesów uzgodnień.
Zdaniem kancelarii profesora Krystiana Ziemskiego konsekwencją przyłączenia terenów oczyszczalni ścieków może być przedstawianie kolejnych wniosków przez miasta będące zainteresowane przejęciem tych obszarów gmin sąsiednich, z którymi związane są wymierne korzyści. – Należy wskazać, iż może prowadzić to do ugruntowania groźnego precedensu i kolejnych istotnych zmian w strukturze terytorialnej państwa. Jeżeli organy państwa uznałyby konieczność przeprowadzenia tego rodzaju korekty, należałoby analizować jej zasadność potencjalne skutki indywidualnie – czytamy w opinii.
Strona samorządowa Komisji Wspólnej uzgodniła zaprezentowany projekt rozporządzenia, ale w przypadku Ostrołęki i Konina była podzielona. Związek Miast Polskich uznał całość rozporządzenia za uzgodniony, pozostałe korporacje (Związek Gmin Wiejskich, Związek Powiatów Polskich, Unia Miasteczek Polskich, Związek Województw RP oraz Unia Metropolii Polskich) rozporządzenie uznały za uzgodnione z wyłączeniem wspomnianych zmian dotyczących obszarów Konina i Ostrołęki.
O sprawie pisaliśmy już tutaj >>>
Zdjęcia: wikimedia.
